Voedingssupplementen zijn bedoeld als aanvulling op onze dagelijkse voeding. Ze bevatten extra voedingsstoffen om mogelijke tekorten aan te vullen. Volgens het Voedingscentrum en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit leveren voedingssupplementen voor gezonde mensen geen extra gezondheidswinst op en krijg je genoeg energie en voedingsstoffen binnen als je de Schijf van Vijf volgt. Het innemen van meer dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) is niet beter voor je gezondheid of kan zelfs gevaarlijk zijn. Alleen speciale groepen, zoals zwangere vrouwen, jonge kinderen en ouderen kunnen baat hebben bij het innemen van voedingssupplementen. In een recent artikel op NU.nl ondersteunen deskundigen deze visie: “…er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat voedingssupplementen je weerstand verhogen.” Verderop geven ze echter aan: “In tegenstelling tot de werking van vitamine C-tabletten, is er voor de D-variant wél sterk wetenschappelijk bewijs.”. Hoe zit het nu precies? Bevorderen voedingssupplementen nu wel of niet je gezondheid? Ja, dat doen ze wel degelijk. In dit artikel leg ik je uit waarom.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid
Voeding bevat stoffen die nodig zijn om te (over)leven, te noemen: koolhydraten, eiwitten, vetten, vitamines en mineralen. Voor alle voedingsstoffen is een ADH vastgesteld. Dit is de hoeveelheid van een voedingsstof die voldoende is om deficiëntieziektes volledig te voorkomen, optimale gezondheid te verschaffen en de kans op chronische ziektes zoals hart- en vaatziekten en diabetes te verkleinen. De werkelijke behoefte aan voedingsstoffen verschilt echter per persoon. We zijn immers allemaal verschillend, leven in verschillende omstandigheden met verschillende leefgewoonten met daardoor andere behoeften. Door verschillen in voedingsgewoonten verschillen ADH’s tussen landen en tussen autoriteiten op het gebied van voeding. Maar ook door interpretaties van gegevens en het gebruik van andere marges of waarden over de opname van vitamines en mineralen. De ADH is dus geen feit, maar een richtlijn.
Krijgen we voldoende voedingsstoffen binnen?
Het beste is om voedingsstoffen uit volwaardige voedingsmiddelen te halen en via zonlicht. Dit is de meest natuurlijke manier en zo kom je niet snel boven de ADH uit. Een voorwaarde is voldoende gevarieerd te eten. Uit onderzoek blijkt echter dat minder dan 10 procent van de Nederlanders volgens de Schijf van Vijf eet. Doen ze dit wel, dan is het de vraag of ze zo voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen. Vele wetenschappelijke studies tonen namelijk aan dat de voedingswaarde van groente en fruit in de afgelopen 70 jaar is afgenomen. Oorzaken zijn onder andere een verarming van onze landbouw- en veeteeltgronden, vervuiling van voeding en milieu en het onnatuurlijk bereiden van ons voedsel (bakken, frituren etc.)
Omdat we meer bewerkt fabrieksvoer eten in plaats van vers, gaat het ook mis met onze omega-3-6-balans. In de huidige voeding is de verhouding omega 3-6 ongeveer 1:20, terwijl 1:1 tot maximaal 1:5 wenselijk is. De gunstige werking van omega-6 wordt bij een hoge intake tenietgedaan en het vetzuur werkt dan vooral ontstekingsbevorderend en kan uiteindelijk leiden tot chronische ontstekingsziekten.
Ook kampt 59% van de mensen wereldwijd met een vitamine D tekort, wat leidt tot vele vormen van ziekten, zoals: diabetes, MS, kanker, cardiovasculaire ziekten, botontkalking, nierziekte, depressies, zwaarlijvigheid auto-immuun verstoringen en meer. Dit tekort wordt veroorzaakt omdat we steeds meer binnen leven, maar ook omdat in de winter de zonkracht onvoldoende is om de aanmaak van vitamine D te stimuleren en onze voeding over het algemeen ook weinig vitamine D bevat om dit te kunnen compenseren. Blijkbaar lukt het ons dus niet om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen.
De wetenschap over voedingssupplementen
Er zijn vele studies gedaan naar de effecten van voedingsstoffen op de gezondheid. Voor sommige vitaminen werden naast gunstige effecten ook ongunstige effecten gevonden, met name voor vitamine A, D, en vitamine B6, maar ook voor mineralen/spoorelementen zoals calcium, magnesium, zink, koper, jodium en selenium. Bij gebruik van voedingssupplementen met hoge doseringen antioxidanten kan zelfs een ‘pro-oxidant-effect’ optreden en het risico op kanker vergroten. Hoewel sommige experts van mening zijn dat alleen vitamine D uitsluitend positieve effecten heeft, toont een snelle search op Pubmed al een overzichtsartikel van de gezondheidsvoordelen van vitamine C. Deze vitamine beschermt het immuunsysteem, vermindert de ernst van allergische reacties en helpt infecties te bestrijden. Ook de vetzuur omega 3 is goed bestudeerd. Hoewel de optimale verhouding omega 3-6 en daarmee de therapeutische dosis waarschijnlijk afhangt van de ziekte en genetische aanleg, is een lagere verhouding omega-6/omega-3-vetzuren wenselijker om het risico te verminderen van veel van de chronische ziekten die veel voorkomen in westerse samenlevingen.
Wel of geen voedingssupplementen gebruiken?
Door onze leefstijl én leefomgeving krijgen we onvoldoende voedingsstoffen binnen en is suppletie naar mijn mening een voorwaarde om gezond te blijven. Wel is het belangrijk dat de suppletie is afgestemd op de persoon en niet meer bedraagt dan veilig is bevonden volgens de huidige wetenschap. Waar we in ieder geval baat bij hebben zijn vitamine D en omega 3 suppletie. Hiervan hebben we hoogstwaarschijnlijk allemaal tekorten, niet alleen de ‘speciale groepen’.
Wil je meer weten over omega 3 suppletie, afgestemd op jouw eigen waarden en test-based je gezondheid verbeteren? Stuur me dan een bericht!
