Voorkomen is beter dan genezen. Een uitspraak die niemand onbekend is. Maar vaak moet er eerst iets gebeuren voordat we hier daadwerkelijk naar leven. Moet iets ons ervan bewust maken dat gezondheid je grootste bezit is. In dit blog deel ik mijn persoonlijke verhaal als BRCA1-gendrager. Waarom leefstijl belangrijk voor mij is, welke keuzes ik heb gemaakt en waarom.
BRCA1-gen en de kans op kanker
Op 7 januari 2023, is het 10 jaar geleden dat mijn moeder overleed aan eierstokkanker. En daarmee 10 jaar geleden dat ik erachter kwam ook met het BRCA1-gen belast te zijn. De vooruitzichten? Zo’n 30-40% kans op eierstokkanker en 60-80% kans op borstkanker.
“Je bent meer dan je genen”, zei mijn moeder altijd. “Leefstijl is minstens, en misschien wel nóg belangrijker dan je DNA.” Na de diagnose heeft mijn moeder nog vier jaar geleefd, in plaats van de prognose van een half jaar tot een jaar. Met o.a. gezonde voeding, beweging, ademhaling, lachtherapie, Wim Hof en een positieve mindset deed mijn moeder de artsen versteld staan. Een jaar na de diagnose in remissie, voor iemand die terminaal was! Helaas was het haar niet gegund om deze koers vast te houden.
Preventieve maatregelen
Eind maart 2022 heb ik preventief mijn borsten en eileiders laten verwijderen. Na bijna 15 jaar onderzoeken, waarvan ik de laatste 10 jaar wist het gen te dragen, was ik er klaar mee. De spanning en stress liepen te hoog op. Ik leefde van onderzoek naar onderzoek, van punctie tot punctie.
Als gendraagster is het verstandig om je regelmatig te laten controleren. Dit betekende elk half jaar een onderzoek en daarmee drie ziekenhuis bezoeken per jaar (als alles goed was). Een MRI-scan en een aparte afspraak voor de uitslag en het tweede onderzoek was controle bij de arts. Eén keer in de twee jaar was er ook nog een mammografie voor een completer beeld. Voor eierstokken is er geen controle mogelijk.
Stress is één van de grootste ziekmakers. Voor mij was stress verminderen dus één van de grootste knoppen om aan te draaien om de kans op kanker te verminderen. (Niet te spreken over de effecten van de onderzoeken, waaronder de stralingen, contrastvloeistoffen en false-positives. Maar daar kan ik een aparte blog aan wijden) Daarnaast zijn er natuurlijk nog veel meer knoppen om aan te draaien, maar hier was voor mij de meeste winst te behalen.
Leefstijl binnen de gezondheidszorg
Binnen de gezondheidszorg is er, naar mijn mening, te weinig aandacht voor leefstijl. In de jaren dat ik ‘onder behandeling’ stond heb ik nagenoeg geen suggesties of adviezen ontvangen over wat ik zelf kon doen om mijn vooruitzichten te beïnvloeden. Stoppen met de pil was verstandig om de kans op borstkanker te verkleinen, maar hielp tegen eierstokkanker (?). Verder dan een advies ‘gezond leven’ kwam het vaak niet.
Er is inmiddels veel bekend over de relatie tussen leefstijl en kanker. Wat maakt dat deze informatie niet (goed) overkomt? Geen enkele leefstijl biedt garantie tegen kanker, maar er zijn zoveel knoppen om aan te draaien, waarom was daar zo weinig voorlichting over? Gelukkig zijn er steeds meer artsen die leefstijl omarmen en hoor ik steeds vaker over leefstijlcoaches in ziekenhuizen.
In eigen regie
Met de kennis en ervaring die ik heb opgedaan in het proces van mijn moeder en mijzelf hoop ik meer mensen bewust te maken van hun eigen invloed op gezondheid. Ons lichaam heeft een groot zelfherstellend vermogen. Door dit aan te spreken met de juiste leefstijl, is er zo veel meer mogelijk dan het volgen van een protocol of ‘one-size-fits-all’-behandeling.
Ik hoop mensen bewust te maken om de dingen te doen in eigen regie, op jouw manier. Ieder mens is anders en natuurlijk zijn er in de basis dingen die goed voor je zijn en minder goed. Maar wat voor de één goed werkt, werkt misschien minder voor de ander. Kijk, observeer, experimenteer en doe wat goed voelt voor jou!
En tenslotte hoop ik dat ook jij vandaag een stap zet richting een gezondere leefstijl, hoe klein dan ook! Het is nooit te laat om je leefstijl aan te passen. Om je energieker en gelukkiger te voelen. Vele kleine stapjes samen maken veel impact. Voorkomen is beter dan genezen, toch?
Met energieke groet,
Sanne
P.s. vlak voor de operatie werd aan mij gevraagd of ik mijn verhaal wilde delen voor Five Days Inside. Je kunt een stukje terugkijken via deze link en als je abonnee bent van Videoland, kun je de gehele uitzending terugkijken. Mocht je vragen hebben, stuur me vooral een bericht!
